TTO - Để bớt kẹt xe ở Hà Nội và TP.HCM, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa yêu cầu các đô thị không tiếp tục phát triển chung cư, căn hộ, nhà cao tầng ở khu vực trung tâm. Thực tế ra sao để Thủ tướng phải yêu cầu như vậy?

[Khu trung tâm TP.HCM, Hà Nội đang nghẹt thở với cao ốc, chung cư - Ảnh 1.]Khuyến khích các nhà đầu tư xây dựng chung cư ở các quận mới phát triển cũng là một hướng để điều chỉnh quy hoạch chung của TP.HCM. Trong ảnh: chung cư Hà Đô Nguyễn Văn Công trên đường Nguyễn Văn Công, phường 3, quận Gò Vấp, TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Nghị quyết số 16 ngày 31-7-2008 của Chính phủ đưa ra yêu cầu "từng bước khắc phục ùn tắc giao thông tại Hà Nội và TP.HCM", nhưng sau 10 năm trôi qua, nhiều nội dung của nghị quyết không được thực hiện, thậm chí còn... trái ngược nếu so với tình hình thực tế.


TP.HCM: không xây căn hộ ở khu trung tâm

Chị Khánh Quỳnh, ngụ tại phường Bến Nghé, quận 1, cho rằng chủ trương ngưng xây chung cư cao tầng trong khu trung tâm là hợp lý. "Tôi đi từ phường Bến Nghé đến trụ sở UBND quận 1 mất gần 30 phút vì kẹt xe. Xe máy, xe hơi ngày càng đông trong khi đường không mở rộng ra được. TP nên dành quỹ đất ở trung tâm để làm thêm khu vui chơi, công viên cho trẻ em, xây thêm trường học, bệnh viện để tăng chất lượng cuộc sống của người dân", chị Quỳnh kiến nghị.

Tại TP.HCM, chủ trương hạn chế xây chung cư cao tầng trong các quận nội ô đã có từ nhiều năm trước với mục tiêu giảm ùn tắc giao thông và giãn dân. Ông Nguyễn Thanh Toàn, phó giám đốc Sở Quy hoạch - kiến trúc TP.HCM, cho biết chủ trương hạn chế xây chung cư cao tầng ở các quận nội thành cũ như 1, 3, 4, 5, 6, 10, 11, Gò Vấp, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình. 

Gần đây, với quyết tâm chống ùn tắc giao thông, giảm áp lực lên hạ tầng ở khu trung tâm, UBND TP.HCM đã chỉ đạo các cơ quan liên quan sẽ không cho xây dựng cao ốc có chức năng ở trong khu trung tâm 930ha của TP.HCM. Điều này nhằm không phát sinh dân số và tìm giải pháp để khắc phục giao thông.

Theo ông Toàn, việc hạn chế xây dựng chung cư cao tầng ở các quận nội thành cũ, khuyến khích các nhà đầu tư xây dựng chung cư ở các quận mới phát triển cũng là một hướng để điều chỉnh quy hoạch chung của TP.HCM. Cùng với việc giãn dân, TP.HCM muốn phát triển các khu đô thị kế cận như Tây Bắc, Hiệp Phước, Tân Tạo... Bên cạnh đó cũng sẽ xây dựng các đường vành đai, giao thông công cộng... để rút ngắn khoảng cách giữa trung tâm TP.HCM và các đô thị kế cận. "Để thu hút các nhà đầu tư vào các đô thị kế cận, Nhà nước cần có chính sách đặc biệt. Ví dụ như giảm tiền sử dụng đất cho các dự án có sử dụng đất ở các đô thị kế cận, chính sách thuế ưu đãi trong những năm đầu của dự án... Trong khi đó, Nhà nước sẽ tăng tiền sử dụng đất, tăng thuế ở khu vực nội ô, trung tâm TP.HCM. Như vậy, giá nhà ở các quận phát triển mới, ngoại thành sẽ rẻ hơn, thu hút người dân tập trung về ở", ông Toàn nhận định.[Khu trung tâm TP.HCM, Hà Nội đang nghẹt thở với cao ốc, chung cư - Ảnh 2.]Những tòa nhà chung cư ở quận 4 và quận 1, TP.HCM nằm hai bên bờ kênh Bến Nghé - Ảnh: THUẬN THẮNGHà Nội "phình to" bất thường
Theo yêu cầu của nghị quyết 16, Hà Nội "chỉ cho phép xây dựng các khu chung cư cao tầng hoặc các cơ sở dịch vụ nếu đảm bảo được diện tích để môtô, xe máy, ôtô theo quy định". Vậy nhưng khảo sát quanh khu vực Trung Hòa - Nhân Chính thuộc hai quận Cầu Giấy và Thanh Xuân, thực trạng nhức nhối khi cả trăm tòa cao tầng đã và đang xây dựng nhưng không đáp ứng đủ bãi đỗ xe.

Cách đây 10 năm, khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính có khoảng 2.400 căn hộ, dân số trên 1 vạn người. Tuy nhiên đến nay, khu đô thị này đã bị "phình to" một cách bất thường. Thay vì chỉ gần 10 block nhà, toàn khu có trên 30 tòa cao ốc của hàng loạt dự án thuộc nhiều chủ đầu tư khác nhau cao từ hơn 10 tầng đến trên 30 tầng mới mọc lên và đưa vào sử dụng. Lượng dân sinh sống và làm việc tại khu này vì đó nhân thêm nhiều lần so với con số ban đầu.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra tại trục trung tâm phố Trần Duy Hưng - Nguyễn Chí Thanh - Liễu Giai khi rải dọc tuyến đường này có hàng loạt cao ốc, từ Grand Plaza, Eurowindow, Trung Yên Plaza, các tòa chung cư M1, 2, 3, 4, tháp Lotte... Cao ốc ồ ạt mọc lên dẫn tới không có đủ diện tích cho bãi đỗ, ôtô đậu tràn lan xung quanh tòa nhà, các đường giao thông nội bộ và tràn ra cả lòng đường, vỉa hè các trục giao thông chính.

Trung tâm nhất phải kể đến dự án Sun Grand City tại 69B Thụy Khuê (và mặt tiền phía sau là 48 Hoàng Hoa Thám) hiện đang xây sắp xong phần thô. Đây là dự án chỉ cách khu trung tâm chính trị Ba Đình - khu vực kiểm soát tuyệt đối về chiều cao, kiến trúc - một quãng không xa. Bị kẹp bởi hai tuyến đường rất chật chội và không có lối thoát là Thụy Khuê và Hoàng Hoa Thám, tổ hợp chung cư cao cấp này có quy mô gồm 2 tháp đôi (21 và 23 tầng) với tổng diện tích tới 15.000m2.